Net als de afgelopen jaren vragen er ook nu nog een verhoogd aantal mensen asiel aan in België omdat ze op de vlucht zijn voor vervolging of oorlog in hun thuisland. Het onderzoeken van deze asielaanvragen duurt meestal enkele maanden tot een jaar. Zolang deze procedure loopt worden asielzoekers opgevangen in collectieve centra of in lokale opvanginitiatieven (LOI’s) die aanwezig zijn in bijna élke Vlaamse gemeente. Ook in de Rupelstreek. Wie erkend wordt, mag in België blijven. Maar dan begint het klokje te tikken. Erkende vluchtelingen moeten hun opvangplaats binnen de twee (max. vier) maanden verlaten en een eigen huurwoning zien te vinden. Heel wat asielzoekers die we in de Rupelstreek opvangen, willen ook na hun erkenning in onze streek blijven wonen. Ze hebben hun leven hier al voor een stukje heropgebouwd en hun kinderen gaan hier al een tijdje naar school. Velen slagen er echter niet in om op tijd een huurwoning te vinden.
Een woning te huur in je buurt? Geef ons een seintje!
Jij kan het verschil maken! Erkende vluchtelingen stoten op heel wat barrières in hun zoektocht naar huisvesting. Hun sociale netwerk is nog zeer klein, ze leren nog maar net Nederlands en het woningtekort op de Vlaamse huurmarkt sleept al jaren aan. De Vluchtelingenwerking van Booms Welkom vzw helpt vluchtelingen deze barrières overwinnen door samen met hen op zoek te gaan naar huurwoningen in onze buurt. We doen dit in samenwerking met het OCMW, de sociale huursector en de private immobiliënkantoren. Maar de zoektocht duurt lang en is niet altijd succesvol. Daarom kunnen we jouw hulp goed gebruiken. Met dit krantje roepen we jou op om in je buurt en binnen je netwerk van vrienden, familie en kennissen op zoek te gaan naar huiseigenaars die willen verhuren aan erkende vluchtelingen. De Vluchtelingenwerking staat klaar om een brug te slaan tussen hen en vluchtelinghuurders. Binnenin dit krantje leggen we uit hoe je dit aanpakt, vind je meer informatie over verhuren aan erkende vluchtelingen en laten we je kennismaken met erkende vluchtelingen die in de Rupelstreek een huurwoning zoeken.
Vrijwilligster Kris getuigt
“Toen ik ongeveer 2 jaar geleden als vrijwilligster begon te werken bij Welzijnsschakel had ik het geluk kennis te mogen maken met een aantal vluchtelingenfamilies. Ik ontmoette stuk voor stuk fijne mensen, maar vooral ook mensen die balanceren tussen hoop en wanhoop.
Wanhoop om alles wat ze achterlieten: hun familie, vrienden, bezittingen, hun job, kortom het ganse leven dat ze hadden opgebouwd.Maar ook de hoop op vooral een veilige plaats, een nieuwe toekomst. Het allereerste wat me opvalt bij deze families is hun gastvrijheid. Zonder enige aarzeling nodigen ze me uit aan hun tafel en nemen ze me op in hun kring. Wat ik vooral zie, zijn mensen die hun uiterste best doen om de taal te leren, een job te vinden en te integreren in onze maatschappij, alle hindernissen en vooroordelen ten spijt.
Toen er een advertentie verscheen in het gemeentebladje van Rumst om samen met erkende vluchtelingen op zoek te gaan naar een woning, vond ik dit een uitstekende opportuniteit om meer te betekenen. Voor de meeste nieuwkomers is het moment van de erkenning het begin van een nieuw leven.
De allereerste bezorgdheid is een woning vinden waar ze een verse start kunnen maken. Eens vluchtelingen een erkend statuut verwerven, hebben zij amper 2 maanden tijd om op zoek te gaan naar een eigen woning, een bijna onmogelijke opdracht.
Spijtig genoeg zijn er nog steeds weinig eigenaars bereid te verhuren aan nieuwkomers. Bovendien is huren in Vlaanderen zeer duur. Er zijn veel huisjesmelkers op de woonmarkt die slechte panden aan véél te hoge prijzen verhuren en misbruik maken van de zwakke positie van vluchtelingen.
Ik ken verschillende verhalen van huurwaarborgen, die onder tafel geregeld worden. Allereerst ga ik met de kandidaat-huurders een gesprek aan om te bekijken: waar willen ze wonen? Wat is een haalbare huurprijs?
Samen gaan we dan op zoek via diverse kanalen: internet, de straat, het eigen netwerk, … Er volgen dan zeer veel telefoontjes in de hoop een bezichtiging vast te krijgen en eventueel een huurcontract. Mijn ervaring leert dat het een ontzettend voordeel is als een vrijwilliger de vluchteling kan vergezellen bij het bezoek aan een pand.
Dikwijls loopt de communicatie wat moeilijk omwille van het nog gebrekkige Nederlands. De vrijwilliger kan dan meer duiding en uitleg geven hoe de zaken op een correcte manier afgehandeld kunnen worden. Wanneer we samen een pand gevonden hebben, probeer ik hen door het administratieve doolhof te loodsen, zoals bij het afsluiten van de nutsvoorzieningen en verzekeringen.
Indien mogelijk proberen we ook nog wat meubeltjes en huisraad te vergaren, want het is echt helemaal van nul beginnen. Sommigen staan vlug op eigen benen, anderen hebben behoefte aan wat meer ondersteuning. In ieder geval laat ik regelmatig van me horen om te kijken of alles goed gaat. Ik laat ze niet te gauw los.
Bovendien probeer ik ook met de verhuurder een goed contact te onderhouden.
Ik blijf de tussenpersoon, indien nodig. Sommige (vooral) jonge mensen trekken naar de stad, omwille van het meer uitgebouwd openbaar vervoer, meer
kans op werk maar velen willen liever blijven in de gemeente waar ze in de loop van hun procedure verbleven omdat ze daar meestal al een sociaal leven hebben opgebouwd: de school, de buren, de kinderen, …
Ik zou het fantastisch vinden om meer vluchtelingen hier in de Rupelstreek te kunnen huisvesten. Enkel door elkaar te ontmoeten kunnen we anderen beter leren kennen en waarderen. Want onbekend is onbemind. De beeldvorming die we van elkaar hebben, kan er enkel wel bij varen. Het zoeken naar woningen voor vluchtelingen is soms zeer frustrerend omwille van de vele afwijzingen en vooroordelen. Maar de euforie bij het afsluiten van een goed huurcontract is des te groter. De dankbaarheid, het respect en vooral de vriendschap die ik hier voor terugkrijg, is van onschatbare waarde.”
Wat kan jij doen?
1.Kijk uit naar huuraffiches in je buurt
Maak een foto van huuraffiches op straat of noteer de contactgegevens en stuur deze naar de Vluchtelingenwerking van de Rupelstreek via blauwstraat43@gmail.com. Voor alleenstaanden zoeken we iets rond €500 euro per maand, voor gezinnen rond €800 per maand.
2. Activeer je eigen netwerk
Informeer je vrienden, kennissen en familie over de woonnood van erkende vluchtelingen en vraag hen om uit te kijken naar solidaire verhuurders in hun eigen netwerk. Misschien kennen zij iemand wiens woning te huur staat of wiens woning binnenkort vrijkomt. Om deze oproep te versterken, kan je bij Booms Welkom gratis een stapel van dit gedrukte krantje vragen om binnen je netwerk te verspreiden. De digitale versie van dit krantje kan je vinden op www.woninggezocht.be of www.boomswelkom.be en verspreiden via mail of sociale media.
3. Verhuur je woning met garantie
Zit je met een verhuurder die liever niet rechtstreeks wenst te verhuren aan een erkende vluchteling? Of ken je een eigenaar van een leegstaande woning die geen ervaring heeft met verhuren en toch zijn woning wil inzetten voor een sociaal doel? Laat hen langsgaan bij je lokale Sociale Verhuurkantoor. (Lees meer bij ‘Tips & Tricks’ op de rechterpagina)
4. Verhuur een lege kamer in je woning
Zijn je kinderen het huis uit en voelt je woning wat leeg aan? Sinds kort kan je mits een melding bij je gemeente een kamer in je eigen woning verhuren aan erkende vluchtelingen! (Lees meer bij Tips & Tricks)
5. Hou ons op de hoogte
Geef ons een seintje indien je een huiseigenaar vindt die wil verhuren aan erkende vluchtelingen. De Vluchtelingenwerking van Booms Welkom zorgt voor een goede match tussen eigenaar en kandidaat-huurder. Ook na de verhuis blijven wij zowel de eigenaar als de huurder ondersteunen!
Verhuurder Leo aan het woord
Jawid is een jonge Afghaan van 21 jaar oud die gevlucht is voor de Taliban en in december 2015 in België is aangekomen. Na een verblijf van ongeveer 1 jaar in 3 verschillende asielcentra werd hij doorverwezen naar het Lokaal Opvang Initiatief (LOI) van Rumst. Vermits de kennis van het Nederlands bijna nihil was en ook de kennis van het Engels zeer beperkt, was het opportuun voor hem om samen met een vrijwilliger op zoek te gaan naar een geschikt appartementje. Het werd een moeilijke zoektocht. Tot ze op een mooie zondagmiddag via Immoweb een appartementje konden bezichtigen op’t Kiel te Antwerpen. De eigenaar Leo Damen getuigt hier met veel graagte over: “Ik was net eigenaar geworden van het pand en na wat opknapwerk was het klaar voor verhuur. Eén van de eersten die reageerde op de advertentie was een vrijwilligster. We maakten nog diezelfde zondagmiddag een afspraak. Jawid kwam mij aangenaam over. De vrijwilligster stelde me gerust over de verdere gang van zaken, zoals bijvoorbeeld het betalen van een huurwaarborg. De aanwezigheid van de vrijwilligster heeft zeker meegespeeld in mijn beslissing om te verhuren aan Jawid. Ik kan Jawid enkel maar bewieroken : hij betaalt zijn huishuur correct, houdt zich
aan de afspraken en is zeer netjes. Ik heb het gelijkvloers van hetzelfde pand ondertussen verhuurd aan een vriend van Jawid.” “Ook over de samenwerking met het OCMW valt er niets te klagen. En ik weet dat ik steeds op de bemiddeling van de vrijwilligster kan rekenen. Ondertussen verhuur ik nog een appartementje aan een Afghaanse jongen uit het zelfde LOI. Ook dit verloopt goed. Helemaal in het begin was er een kleine onenigheid tussen de bewoners i.v.m. lawaai en rommel in de traphal. We zijn dan samen met de huurders en hun respectievelijke vrijwilligers (vertegenwoordigers) rond de tafel gaan zitten. Nu houdt iedereen zich aan de gemaakte afspraken en verloopt alles naar wens.” En wat Jawid betreft : hij heeft zijn eerste niveau Nederlands afgerond, een inburgeringscursus gevolgd en gaat 4x per week kickboxen. Het gaat hem goed.
Een erkend vluchteling is een huurder als een ander
Vluchtelingen en subsidiair beschermden kunnen niet terug naar hun eigen land wegens vervolging of oorlog. Ze mogen na hun erkenning wettig in België verblijven. Ze hebben identiek dezelfde rechten en plichten als alle andere huurders in Vlaanderen. Daarnaast hebben zij een inburgeringscursus achter de rug, volgen zij verplicht lessen Nederlands, en hebben zij toegang tot budgetbegeleiding en eventueel vormingen rond ‘huren’ (recycleren, energiegebruik…) bij het OCMW of het CAW (Centrum Algemeen Welzijnswerk).
Wie in België asiel aanvraagt, kan al vanaf vier maanden na de start van de asielprocedure officieel werken. Een aantal vluchtelingen hebben daardoor reeds werk op het moment dat ze huisvesting zoeken. Wie nog werkzoekend is, krijgt een leefloon van het OCMW. De meeste OCMW’s zijn bereid om in samenspraak met hun cliënt het deel leefloon voorbestemd voor de huur, rechtstreeks aan de verhuurder te storten. Het OCMW kan zich eveneens schriftelijk garant stellen voor de huurwaarborg of deze overmaken op een geblokkeerde rekening. Daarnaast hebben erkende vluchtelingen recht op een installatiepremie om meubels aan te schaffen en kunnen zij in sommige gevallen een huursubsidie aanvragen.
Nieuw! Een kamer in je huis voor erkende vluchtelingen
Sinds september 2016 is het in Vlaanderen mogelijk om een vrije kamer in je woning te verhuren of extra woonruimte te creëren om erkende vluchtelingen te huisvesten, zonder dat je daarvoor een stedenbouwkundige vergunning nodig hebt. Een melding bij je gemeente volstaat. Wil je meer informatie over de voorwaarden voor deze melding of wens je ondersteuning bij het indienen ervan? Geef ons dan een seintje. (Contactinfo p. 4).
Tip! Verhuren zonder zorgen
Je hebt een woning die je misschien wil verhuren en je speelt graag op zeker? Ga dan eens langs bij je lokale Sociale Verhuurkantoor (SVK). Een SVK huurt jouw woning en onderverhuurt deze aan mensen met een lager inkomen. Het SVK neemt al de verantwoordelijkheden als verhuurder van jou over, staat garant voor je maandelijkse huurinkomsten en voor de correcte aflevering van je woning bij het einde van het huurcontract. In ruil voor deze garantie vraagt het SVK een schappelijke huurprijs. Opgelet, een SVK huurt enkel woningen die conform de Vlaamse Wooncode zijn. Gelukkig zijn er een aantal lokale SVK’s bereid om, indien nodig, kleine renovaties uit te voeren.
Een SVK selecteert daarna een kandidaat-huurder uit de wachtlijst. Heb je echter zelf al een kandidaat op oog? Breng dan je toekomstige huurder samen met je woning aan bij het SVK. Zij mogen dan rechtstreeks jouw woning betrekken.
“Thuis is waar je welkom bent”
Vluchtelingen zijn geen weglopers. Hun vlucht is vaak een positieve en moedige keuze voor het leven, waarvoor ze een hoge prijs betalen: alles achterlaten wat ze in hun thuisland hadden opgebouwd. Dit is het verhaal van Sally Ghannoum.
We spraken haar in het Syrische restaurant Dilbi Falafel, dat ze samen met haar man een jaar geleden uit de grond gestampt heeft, een anderhalf jaar nadat ze in België aankwam. Sally komt uit een begoede familie uit Aleppo (Syrië). Daar oefende ze het beroep uit van lerares muziek en Engels. Ze trouwde met Issam Youssef, een ingenieur, en samen kregen ze een zoon. Haar wereld stortte in toen haar broer werd opgepakt nadat hij op Facebook geprotesteerd had tegen het regime en vooral tegen het gebruik van chemische bommen. Haar broer werd gevangen gezet en gemarteld.
In die periode waren Sally en haar familie wanhopig van onzekerheid, ze vreesden voor zijn leven. Uiteindelijk lukte hun vader er in om de broer van Sally vrij te krijgen, die daarna naar Libanon vluchtte. Maar ook daar bleven de doodsbedreigingen komen. Het rustige en gelukkige leven dat Sally en haar familie tot dan geleid hadden, was voorbij.
Zij besefte dat ook zij niet konden blijven in een land waar oorlog en terreur dreigden en elke vorm van kritiek en iedere verdediging van mensenrechten
afgestraft werden. Samen met haar man en haar zoon vluchtte ze uit haar oorlogsland. Ze kwamen via Turkije in Griekenland aan. Haar man en zoon bleven achter, terwijl zij alleen op zoek ging naar een nieuwe thuis in Europa, een plaats waar ze welkom zouden zijn. Zo kwam ze terecht in België. Na een nacht in een opvangkamp in Brussel te hebben doorgebracht, kreeg ze voorlopig onderdak in een klein appartementje in Boom, zodat haar man en zoon ook konden overkomen.
Ze hadden geen geld, geen papieren, kenden de taal niet, maar Sally was blij en dankbaar dat ze mochten blijven en ze wilde zo snel mogelijk terug voor zichzelf en haar gezin kunnen zorgen. Liefst zou ze bij haar aankomst meteen een eigen zaak geopend hebben, maar hiervoor kreeg ze geen toelating. Studeren was wel toegestaan en zo zag ze de kans om haar droom verder waar te maken.
Sally stelde zich kandidaat voor de International Academy of Film and Television Belgium. Daar legde ze uit dat ze geen geld had, enkel haar bereidheid om hard te werken. Dankzij de tussenkomst van haar voormalige docenten uit Dubai kreeg ze een studiebeurs.
In haar derde jaar maakte ze een kortfilm over Syrië en ze kreeg de kans om dit voor te leggen aan Rudi Vranckx. Hij steunde haar idee om een documentaire over haar land te maken, en in het bijzonder over haar broer.
Tijdens de onderhandelingen kreeg ze plots haar verblijfspapieren, waardoor ze binnen de 2 maanden een eigen appartement moest vinden, wat wel lukte, maar ze moest haar droomproject opzij zetten. Ze leerde in spoedtempo Nederlands maar ze vond slechts minderwaardige jobs.
Dit was hard voor de hoogopgeleide Sally, maar ze had geen keuze. Ondertussen zocht ze samen met haar man, die zeer goed kan koken, naar een mogelijkheid om ergens een restaurant te beginnen. Zo ontdekten ze een pand in de Diepestraat in Antwerpen. Eindelijk was het zover: ze openden hun restaurant Dilbi Falafel. Nu, een jaar later begint het restaurant goed te draaien en zien ze terug een beetje licht aan het eind van de tunnel. Met haar openheid en haar artistieke achtergrond probeert ze iets speciaals te maken van hun restaurant .
“Als er nieuwe klanten zijn, wil ik hen graag persoonlijk ontvangen. We willen zo graag de goede kanten van ons land belichten. Dat is onze missie benadrukt Sally. Alle gerechten maken deel uit van de Syrische street food cultuur.
Versheid en hygiëne zijn hun handelsmerk. Alle sauzen worden met de hand bereid, zodat ze authentiek smaken. Daarnaast proberen ze er ook een artistieke toets aan te geven.
Issam mag dan ingenieur van opleiding zijn, hij is ook een getalenteerde kok en heeft veel faam vergaard als dichter. En inderdaad, je voelt dat er poëzie hangt in het restaurant. Ondertussen blijft Sally dromen dat ze ooit haar documentaire zal kunnen maken en dat ze haar broer zal terug zien, die intussen naar Australië gevlucht is.
“Ik wil bewijzen dat ik me wil integreren en op die manier respect afdwingen. Ik ben trots op mijn Syrisch-Aramese roots en ik wil dat de mensen de gastvrijheid en warmte van de Syriërs leren kennen. Toch is België nu mijn thuis. Ik kwam hier, werd verwelkomd en respectvol behandeld. Wat je ook tegenkomt in je leven, een thuis zal je altijd hebben. Niets is onmogelijk. Geef nooit je dromen en de hoop op.”